به کار گیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی

مقدمه

تاریخ زندگی بشر را  می‌توان به 3 دوره یا عصر تقسیم بندی کرد.

عصر کشاورزی چهار میلیون سال قبل از میلاد حضرت مسیح و به دنبال اختراع آتش و بعد از آن اختراع ابزار توسط بشر بوجود آمد که این امر زمینه ساز تغییرات اساسی و تشکیل جامعه کشاورزی را به دنبال داشت و هدف اصلی این عصر حل مشکلات معیشتی و غذایی بشر آن زمان بوده است.

هدف عصر دوم یعنی عصر صنعت یا انقلاب صنعتی تولید مواد و ابزار کار بوده است. نیروی کار در عصر کشاورزی متکی بر بازوان افراد بود و بشر از پس مشکلات بزرگ برنمی‌آمد و نیاز جدیدی در جامعه بوجود آمد که تغییرات اساسی را می‌طلبید .عمر عصر دوم هم که دوران موفقی را سپری کرده است به ۵۰۰ سال می‌رسد و دوران آن از نظر تئوری سپری شده است. نکته مهمی که وجود دارد این است که متاسفانه بسیاری از کشورهای جهان که نتوانسته‌اند توسعه موفقی را در طول انقلاب صنعتی داشته باشند، هنوز در عصر صنعتی بسر می‌برند و درگیر رفع مشکلات خود از طریق توسعه و بکارگیری صنعت هستند.

 بشر بعد از اختراع رایانه و توسعه مخابرات و ارتباطات وارد عصر اطلاعات و یا جامعه اطلاعاتی شد و نیاز به تغییرات جدید را درک کرد و آن چیز جز دسترسی به اطلاعات و دانش نبود. هدف عصر جدید دسترسی به اطلاعات و دانش با استفاده از ابزار فناوری اطلاعات مانند رایانه و اینترنت به همراه توسعه نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای مورد نیاز عصر اطلاعات می باشد.

واژه فناوری اغلب به نوآوری‌ها و نوابزارهایی اشاره دارد که از اصول و فرایندهای تازه یافتهٔ دانشی بهره می‌گیرند. از این رو مقولهٔ فناوری ممکن است در بدو مواجهه عجیب جلوه کند. لیکن چنین نیست. با توجه به اینکه حتی نوآوری‌های بسیار کهن مانند چرخ هم نمونه‌هایی از فناوری بوده و به شمار می‌روند.

تعریف دیگر فناوری عبارت است از کاربرد علوم در صنایع با استفاده از رویه‌ها و مطالعات منظم و جهت‌دار و کاربرد عملی دانش و ابزاری برای کمک به تلاش انسان و تأثیر بسزایی بر توسعه جوامع بشری دارد ، از انواع فناوری می توان به فناوری اطلاعات، فناوری نانو، فناوری آموزشی، فناوری پزشکی ،فناوری انرژی ،فناوری خودرو و فناوری نظامی و...  اشاره کرد.

در اینجا لازم است خیلی کوتاه به تعریف فناوری اطلاعات ( IT ) پرداخته شود.

فناوری اطلاعات ( IT ) عبارتی است که به همه صورت های به کار رفته در تولید، ذخیره، تبادل، و کاربرد اطلاعات در اشکال مختلف مانند داده های تجاری، گفت وگوهای صوتی، تصاویر ثابت، تصاویر متحرک، چند رسانه ای و هزاران مورد دیگر نسبت داده می شود؛ ولی فناوری اطلاعات وارتباطات ( ICT ) عبارتی است که شامل همه وسایل ارتباطی و کاربرد های آن ها می شود؛ مانند رادیو، تلویزیون، تلفن همراه، رایانه، نرم افزار و سخت افزار، شبکه، سامانه های ماهواره ای و... .

برای کشوری مانند ایران که هنوز در میانه عصر صنعت قرار دارد و عصر اطلاعات را هم جذب و درک نکرده است، اطلاع از وضعیت جهان در عصر اطلاعات بسیار با اهمیت می‌باشد. حتما مسولان کشور با اطلاع از عصر اطلاعات به بحرانی بودن وضعیت کشورمان در این زمینه آگاهند و با حرکت پرشتاب، توسعه فناوری اطلاعات و ورود به عصر اطلاعات، می‌توان بخشی از عقب ماندگی را جبران وحتی از بسیاری از کشورهایی که هنوز با این مفاهیم آشنایی ندارند نیز جلو افتاد.

در اینجا بد نیست نگاهی به وضع حوزه فضای مجازی در کشور داشته باشیم تا اهمیت توجه به این حوزه در تحقق اقتصاد مقاومتی بر همگان آشکار شود. "ضریب نفوذ اینترنت شاخصی است که نشانگر درصدی از جمعیت یک کشور یا منطقه است که از اینترنت استفاده می‌کنند."ضریب نفوذ اینترنت در کشور بر مبنای آمار سامانه مدیریت ضریب نفوذ اینترنت ۸۲.۱۲ درصد است که این نشانگر استقبال عموم مردم از استفاده از ابزارآلات فناوری اطلاعات است.

باید پذیرفت که جامعه امروز نیاز به یک گذار از عصر صنعت به عصر اطلاعات دارد  و اگر امروز این مهم محقق نشود، در آینده عوامل زیادی باعث گذار اجباری خواهد شد و نتیجه آن از دست دادن زمان خواهد بود .بنابراین می توان نتیجه گرفت بکار گیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی بسیار تاثیر گذار خواهد بود .

سؤالی که مطرح می‌شود این است که با توجه به نقش و اهمیت تحقق اقتصاد مقاومتی و تأثیرات این مهم در نظام و از سوی دیگر ظرفیتها و پتانسیل‌های حوزه فناوری اطلاعات در راستای تحقق استقلال اقتصادی چرا تاکنون نتوانسته‌ایم از حوزه فناوری اطلاعات و ارتباط و صنعت ICT برای تحقق اقتصاد مقاومتی بهره لازم را ببریم؟

پاسخ این است که با توسعه زیرساخت های حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات به تحقق اقتصاد مقاومتی در همه بخش های اقتصادی کشور خواهد شد.

سیاست‌های کلی نظام در حوزه اقتصاد مقاومتی ازسوی رهبر معظم انقلاب ارائه شده است و توجه به توانایی داخلی یکی از موضوعاتی است که رهبری در بندهای مختلف این ابلاغ به آن اشاره و تأکید داشته‌اند. از آن جمله می‌توان به کارآفرینی و ایجاد شغل اشاره داشت.

بدیهی است توجه به توسعه فضای فناوری کشور موجب ایجاد اشتغال در سطح بالا می‌شود، اما متاسفانه هنوز نگرش به حوزه فناوری اطلاعات یک نگاه لوکس و فانتزی است. این درحالی است که در کشورهای مختلف جهان به‌دلیل کاهش هزینه‌های جاری دولت و رفع برخی مشکلات اجتماعی این بخش را محور تمام فعالیت‌های خود قرارمی‌دهند.

بازدهی سرمایه گذاری در حوزه ICT در دنیا بسیار بالاست و همچنین زمینه ساز ایجاد اشتغال در سطح بالا و باعث ارتقای توان داخلی از طریق بومی سازی لوازم و تجهیزات این حوزه و افزایش ثروت ملی خواهد شد بعنوان مثال هم اکنون بخش بزرگی از درآمد دولت آمریکا از فروش کالاهای غیر فیزیکی از جمله فروش سخت افزار،نرم افزار ، میان افزار و خدمات رایانه ای تامین می شود.

درآمد هفت شرکت موفق آمریکایی در حوزه فناوری اطلاعات در زمینه (رایانه شخصی، سرور، خدمات رایانه‌ای، تولید نرم‌افزار، فروشگاه اینترنتی، موتور جستجو و تولید نیمه‌هادی) در سال مالی 2014حدود 1/800/000/000/000/000 تومان بوده است که رقم خیلی بالایی است .در ضمن در حال حاظر 1/250/000 نفر در همین 7 شرکت مشغول به کار می باشند.

با توجه به وجود بازار مناسب و مطلوب محصولات IT در داخل و خارج از کشور اگر اهتمام جدی و ویژه ای به این حوزه شود باعث ایجاد اشتغال بالا و پایداری خواهد شد و از طرفی موجب عدم خروج ارز از کشور خواهد شد .

در جامعه امروز، گام اساسی و مهم در راه توسعه اقتصادی- اجتماعی زیر سایه فن آوری اطلاعات محقق می شود و جامعه‌ای پیروز است که به سمت توسعه هرچه بیشتر فن‌آوری اطلاعات حرکت کند.

چشم‌انداز جامعه‌ی اطلاعاتی آینده، کاربردهای بسیاری از فن‌آوری اطلاعات را متصور ساخته است همانند آموزش از راه دور و یادگیری افراد، کتابخانه‌های الکترونیکی، کارت‌های هوشمند شهروندی، دوست الکترونیک، شهرهای اطلاعاتی، ایده‌ی دهکده‌ی جهانی پژوهش، تجارت الکترونیک، درمان از راه دور و پزشکی الکترونیکی، دفاتر کار قابل حمل، انتشارات و روزنامه‌های الکترونیک، مدیریت بحران سوانح طبیعی، کنترل دایمی محیط زیست، خدمات شهری و کنترل ترافیک، حمایت از محرومان جامعه و رفع انزوا از افراد معلول یا سالخورده، تمامی نمونه های استفاده‌ی خلاق و مبتکرانه از تکنولوژی اطلاعات در قرن آینده است.

پیشنهادات:

Ø     حمایت از واحدهای اقتصادی اعم از کشاورزی ، صنعتی و خدماتی که از علم و تکنولوژی روز دنیا استفاده می کنند و عدم حمایت از واحدهای سنتی که تنها ثمره آنها برای اقتصاد مصرف انرژی بالا و بازدهی پایین است.

Ø     سیاستگذاری در جهت مکانیزه کردن واحدهای کشاورزی ، صنعتی و خدماتی که به روش سنتی فعالیت دارند با عنایت به اینکه ادامه فعالیت و سرمایه گذاری جدید در حوزه های سنتی محکوم به شکست است.

Ø     تلاش در جهت آموزش مفاهیم فناوری اطلاعات و ارتباطات برای همه مدیران در تمام حوزه ها .

Ø     بازدید مدیران ارشد استانی از مدلهای موفق کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات دنیا و کشور با هدف درک درست از این گونه کسب و کارها و همچنین با شناختی که از ظرفیتهای استان دارند بتوانند با یک الگو برداری و با توجه به ظرفیت استان یک مدل خوب برای استان ارائه دهند.

Ø     برگزاری نشستهای مشترک بین مدیران ارشد کشوری و استانی با صاحبنظران و فعالان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات با هدف شناسایی راهکارهای عملی تولید ثروت در این زمینه

منبع : فناور ی اطلاعات و ارتباطات ، موج سوم تغییر بنیادی در جهان مقاله نت/ بزرگترین بانک مقالات دانشجویی